Najważniejszy i najsilniejszy turniej szachowy w roku – Turniej Pretendentów – odbędzie się w dniach 16 czerwca – 5 lipca 2022 roku w Madrycie. Jego celem jest wyłonienie szachisty, który zmierzy się w bezpośrednim meczu z aktualnym Mistrzem Świata – Magnusem Carlsenem.
Turniej będzie rozgrywany systemem dwukołowym. Zawodnicy rozegrają każdy z każdym po dwie partie (białymi i czarnymi). Będzie to tempo klasyczne: 100 minut na pierwsze 40 posunięć, następnie 50 minut na kolejne 20 posunięć i 15 minut dodanych po 60 ruchu. Po każdym wykonanym posunięciu, gracze dostawać będą także dodatkowe 30 sekund na ruch.
Proces wyłaniania uczestników Turnieju Kandydatów był długi. Po dziś dzień, ze względu na dyskwalifikację Karjakina, nie znamy pełnej puli uczestników. Poznamy ją na początku maja, kiedy to ostatnie dostępne miejsce zostanie przyznane zawodnikowi, który 1 dnia miesiąca będzie legitymizował się najwyższym rankingiem. Na to największe szanse ma reprezentujący Chiny Ding Liren.
Poniżej krótka charakterystyka wszystkich zakwalifikowanych do Turnieju zawodników:
1. Jan-Krzysztof Duda
Sposób kwalifikacji: Zwycięstwo w Pucharze Świata FIDE
Aktualny ranking: 2750 (15m. na świecie)
Wiek: 23 lata
Czarodziej z Wieliczki zaszokował cały szachowy świat, wygrywając Puchar Świata. Osiągnięcie to jest tym większe, że w półfinale na jego drodze stanął sam Magnus Carlsen. Był to bez wątpienia największy sukces w historii polskich szachów, który poskutkował awansem do Turnieju Kandydatów.
Wszyscy wierzymy, że Duda trafi z optymalną formą, ponieważ w niej jest w stanie pokonać każdego zawodnika na świecie. Jego agresywna gra i nieszablonowe podejście do problemów potrafią zaskoczyć. Obiektywnie jednak patrząc, Jan-Krzysztof Duda nie będzie na turnieju faworytem. Legitymizować się będzie najsłabszym rankingiem w stawce. Z drugiej jednak strony – to właśnie w roli “underdoga” osiągnął on swój największy sukces w życiu, a różnice rankingowe nie są duże.
Silne strony:
- agresywna gra bez kompleksów,
- szybki awans do Turnieju, dzięki czemu, gdy inni zawodnicy walczyli, on mógł skupiać się na przygotowaniach,
Słabe strony:
- najniższy ranking w stawce,
- problemy z debiutami na najwyższym poziomie,
- brak doświadczenia na turnieju tej rangi
2. Ian Nepomniachtchi
Sposób kwalifikacji: Wicemistrz Świata w szachach klasycznych
Aktualny ranking: 2773 (8m. na świecie)
Wiek: 31 lat
Popularny “Nepo” pokonał przeciwników w poprzednim Turnieju Pretendentów. Jednak mecz o Mistrzostwo Świata z 2021 roku nie poszedł po jego myśli – po pięciu remisach nastąpiła prawdopodobnie najbardziej brutalna partia w jego karierze, w której po sześciu godzinach gry i 136 posunięciach Magnus Carlsen zwyciężył. Dalsza część meczu nie miała żadnego znaczenia, gdyż widać było podłamanie Rosjanina, które poskutkowało niewytłumaczalnymi błędami w kolejnych grach.
Ian jest bez wątpienia jednym z najlepszych szachistów na świecie oraz jednym z faworytów nadchodzącego wydarzenia. Jednakże wszystko zależy od tego, w jaki sposób “przepracował” on porażkę sprzed roku. Jeżeli z psychiką wszystko w porządku – ma on duże szanse na awans. Jeżeli nie i w którejś z pierwszych partii zdarzy mu się wielki błąd – prawdopodobnie Ian nigdy nie wróci już na najwyższy poziom.
Silne strony:
- agresywna gra,
- dobre przygotowanie debiutowe po meczu o MŚ,
- ogromne doświadczenie na najwyższym poziomie
Słabe strony:
- psycha
3. Alireza Firouzja
Sposób kwalifikacji: Zwycięstwo w Fide Grand Swiss 2021
Aktualny ranking: 2804 (3m. na świecie)
Wiek: 18 lat
Najmłodszy i najbardziej przebojowy z zawodników. Firouzja to nazwisko, które od kilku lat elektryzuje cały szachowy świat. Wielu widzi w nim następcę Magnusa Carlsena. W wieku 18 lat przekroczył barierę 2800 punktów rankingowych i nic nie wskazuje, że młody Francuz pochodzenia irańskiego ma zamiar na tym poprzestać.
Trudno w jego grze znaleźć słabe strony – Alireza jest zawsze świetnie przygotowany debiutowo, potrafi świetnie atakować swoich przeciwników, a na przestrzeni ostatniego roku znacznie poprawił rozgrywanie końcówek. Wiele osób uważa, że to on jest głównym faworytem do zwycięstwa w Turnieju. Co więcej – sam Magnus Carlsen udzielił wywiadu, w którym stwierdził, że do kolejnego meczu o Mistrzostwo Świata raczej nie przystąpi, chyba że to właśnie młody Firouzja wygra Turniej Kandydatów, gdyż uważa on, że tylko młodzik będzie dla niego wyzwaniem, do którego przyłoży się w pełni.
Jedyną słabością, która może mieć jednak ogromne przełożenie na wyniki jest jego nastawienie. Niedoświadczony w turnieju takiej rangi zawodnik może mieć problemy z opanowaniem emocji i graniem na 100% swoich możliwości. Co więcej, w przeszłości zdarzały się mało przyjemne ekscesy z udziałem Firouzji – potrafił po remisie z Wojtaszkiem w ramach protestu podrzeć zapis partii.
Silne strony:
- 2800 +,
- każdy element gry na najwyższym poziomie,
- agresywna gra
Słabe strony:
- brak doświadczenia na turnieju tej rangi,
- problemy z trzymaniem nerwów na wodzy
4. Fabiano Caruana
Sposób kwalifikacji: 2. miejsce w Fide Grand Swiss 2021
Aktualny ranking: 2781 (4m. na świecie)
Wiek: 29 lat
Rywal Magnusa Carlsena z 2018 roku. Podczas meczu o Mistrzostwo Świata pokazał, że jest solidnym graczem, z którym nawet aktualny Mistrz Świata ma problemy, aby wygrywać. Mecz zakończył się samymi remisami, a Carlsen przechylił szalę na swoją stronę dopiero w dogrywkach.
Caruana słynie z fantastycznego przygotowania debiutowego oraz świetnych końcówek. Przez długi czas posiadał ranking ponad 2800, jednakże od 2018 roku wydaje się, że swój “peak” szachowy ma już za sobą. Mimo to należy zaliczyć go do grona faworytów. Niejednokrotnie bowiem pokazywał, że potrafi wygrywać pozycje, które na pierwszy rzut oka są nie do wygrania, a właśnie taka zdolność do “wyciskania” przeciwników jest umiejętnością pożądaną podczas tak trudnego turnieju jak Turniej Kandydatów.
Silne strony:
- przygotowanie debiutowe,
- umiejętność “wyciskania” przeciwników,
- doświadczenie w Turniejach Pretendentów oraz meczu o MŚ
Słabe strony:
- szczyt jego formy prawdopodobnie już minął
5. Richard Rapport
Sposób kwalifikacji: FIDE Grand Prix (zwycięstwo oraz półfinał)
Aktualny ranking: 2776 (6m. na świecie)
Wiek: 26 lata
Człowiek-zagadka. Najbardziej niedoceniany superarcymistrz w najnowszej historii szachów. Pomimo że na stałe zagościł w światowej czołówce, nadal dla wielu osób jest postacią anonimową.
Podczas FIDE Grand Prix pokazał jednak, że potrafi rywalizować i wygrywać z najlepszymi. W obu turniejach wyszedł z grupy. W pierwszym przegrał z Hikaru Nakamurą, natomiast w drugim nie miał już sobie równych.
Ostatnie lata są dla niego bardzo udane i Turniej Kandydatów będzie dla niego prawdziwym sprawdzianem. Rapport ma jednak pewną “tajną broń” – jest nieprzewidywalny debiutowo. W czasach, w których najlepsi zawodnicy na świecie katują kilka sprawdzonych wariantów, on potrafi zagrać coś, co uznawane jest za niepoprawne. I wygrywa.
Rapport nie posiada jednak żadnego doświadczenia w tak specyficznym formacie, jakim jest Turniej Kandydatów.
Silne strony:
- przygotowanie debiutowe,
- wysoka forma w ostatnich miesiącach
Słabe strony:
- brak doświadczenia
6. Hikaru Nakamura
Sposób kwalifikacji: FIDE Grand Prix
Aktualny ranking: do poprawy – nie wiadomo jak mu na GP pójdzie
Wiek: 34 lata
Największa niespodzianka ostatnich lat. Hikaru Nakamura, który sam o sobie mówi, iż nie gra już w szachy “zawodowo”, jak burza przeszedł przez oba turnieje Grand Prix i z człowieka, który jeszcze kilka miesięcy temu nie był klasyfikowany na listach rankingowych (ze względu na brak gier), nagle wrócił i z pełnym impetem zakwalifikował się na Turniej Kandydatów.
Hikaru Nakamura słynie z agresywnej gry (jego partie w obronie królewsko-indyjskiej po dziś dzień pokazywane są jako przykład ataku kolorem czarnym). Trudno jednak stwierdzić, w jaki sposób Amerykanin podejdzie do Turnieju Kandydatów. Streamuje praktycznie codziennie kilka godzin, a jest to czas, który wszyscy inni zawodnicy poświęcą na przygotowanie do turnieju. Z drugiej jednak strony Nakamura niejednokrotnie powtarzał, że teraz gra mu się w szachy po prostu lepiej, ponieważ nie czuje żadnej presji, gdyż utrzymuje się ze streamowania (“I literally don’t care!”) i gra bardziej dla zabawy. W turnieju tej rangi może okazać się to zarówno zbawienne, jak i być przysłowiowym gwoździem do trumny.
Silne strony:
- agresywna gra,
- brak presji
Słabe strony:
- brak praktyki turniejowej,
- mniej czasu na przygotowania
7. Teymur Radjabov
Sposób kwalifikacji: Dzika karta
Aktualny ranking: 2753 (12m. na świecie)
Wiek: 35 lat
Najstarszy z zawodników. Awansował on na poprzedni Turniej Kandydatów, jednak ze względu na rozwój pandemii, zdecydował się nie brać w nim udziału. Dostał dzięki temu dziką kartę na kolejny turniej.
Teymur Radjabov dla wielu “niedzielnych kibiców” może być postacią anonimową. Nie zmienia to jednak faktu, że gra on solidne szachy i nie bez powodu legitymizuje się rankingiem 2750+. To, co jednak często charakteryzuje jego szachy jest skłonność do remisów. Zawodnik ten ostatnie swoje klasyczne partie rozegrał pod koniec 2021 roku i… na osiem partii zremisował osiem razy.
Turniej Kandydatów charakteryzuje się tym, że w nim liczy się tylko zwycięstwo. Dlatego według wielu szanse Radjabova na wygranie są najmniejsze. Z drugiej jednak strony nie musiał on rozgrywać żadnych innych turniejów i mógł cały ostatni rok poświęcić na przygotowania.
Silne strony:
- solidna gra,
- możliwość długiego przygotowywania się na TK
Słabe strony:
- skłonność do remisów
- brak motywacji
